اينورتر چيست ؟
اينورتر يا درايو يکي ديگر از پر کاربرد ترين تجهيزات صنعتي به شمار مي رود. پيشرفت علم و تکنولوژي در زمينه صنعت و ساخت تجهيزات صنعتي به روز و پيشرفته کمک شايان توجهي به سهولت امر در صنايع و تسريع روند اينورتر نموده است. اينورتر يکي از اين وسايلي است که با ورود خود، بسياري از مشکلات را در صنايع و دستگاه ها مرتفع نموده است.
اينورتر که با نام درايو نيز شناخته مي شود، در لغت به معناي معکوس کننده مي باشد. اينورتر نوعي کنترل کننده ي دور موتور است که وظيفه ي اصلي اين وسيله تبديل جريان مستقيم به متناوب است. اينورتر با علامت اختصاري نيز VFD شناخته مي شود.
انواع اينورتر :
اينورتر به دو نوع اينورتر سه فاز و اينورتر تک فاز تقسيم مي شود. اين تقسيم بندي تنها از نظر ورودي اينورتر مي باشد و خروجي تمامي آن ها سه فاز مي باشد.
در تقسيم بندي هاي ديگر اينورتر از لحاظ موج توليدي ، برند و کاربرد به انواع مختلف دسته بندي مي شود.
انواع اينورتر (کنترل دور موتور) از لحاظ موج توليدي:
*اينورتر موج مربعي (square wave inverters)
از نامناسب ترين موج هاي توليد شده توسط اينورتر ها، در عملکرد تجهيزات و ابزارآلات الکتريکي موج مربعي مي باشد. بنابراين مي توان اينورتر با موج مربعي را در دسته ي بدترين نوع اينورتر ها قرار داد که به همين خاطر نيز در بازار با کم ترين قيمت نسبت به ساير مدل ها به فروش مي رسد.
*اينورتر سينوسي اصلاح شده (modified sine wave inverters)
اينورترهاي سينوسي همانطور که از اسمشان مشخص است، موج متناوب توليد مي نمايند و شکل موج توليدي آن ها ترکيبي از شکل موج مربعي و سينوسي مي باشد. به همين دليل شکل موج آن ها را شبه سينوسي نيز مي نامند. اينورتر هاي موج سينوسي را مي توان به عنوان اقتصادي ترين نوع اينورتر نام برد که نسبت به سايرين کاربرد بيشتري دارد. اين اينورتر ها به دليل مزاياي زيادي که دارند، همچنين قيمت مناسبشان در اکثر وسايل برقي مانند تلويزيون ها، کامپيوتر ها، راديو ها و بسياري از وسايل روشنايي مورد استفاده قرار مي گيرند. اما تجهيزات صنعتي نظير موتور ها هستند که قابليت راه اندازي با اين اينورترها را ندارند. نتيجه اينکه اين درايو هاي سينوسي را بايد در کاربري هاي سبک به کار برد.
*اينورتر سينوسي خالص (pure sine wave inverter)
موج توليدي اين اينورتر ها در بعضي اوقات به صورت سيکل کامل دقيقا مشابه با ولتاژ شهري مي باشد. اگرچه قيمت اينورتر هاي سينوسي خالص بالاست، اما مزيت استفاده از اين اينورتر ها در اين است که آن ها مي توانند هر نوع ماشين و تجهيز الکتريکي ديگري را به راحتي و بدون بروز هر گونه مشکلي راه اندازي نمايند. در حقيقت اين نوع اينورتر از بهترين مدل درايو محسوب مي گردد که مي شود در کليه مصارف از آن بهره گرفت.
*اينورتر متصل به شبکه (grid tie inverter)
در مواقعي که ارتباط با شبکه برق براي ما مهم است و امکان جدا شدن از شبکه امکان پذير نباشد و يا وقتيکه به منظور کاهش ميزان هزينه برق مصرفي از انرژي خورشيدي استفاده مي شود، استفاده از اينورتر هاي متصل به شبکه راه حل منطقي به نظر مي رسد. در چنين حالتي ميزان برق مصرفي شما به هر ميزاني که سيستم خورشيدي برق توليد نمايد، کاهش يافته و موجب کاهش هزينه ها مي گردد. بنابر اين قيمت اين نوع اينورتر که توان ورودي يکنواختي نداشته و جهت ايجاد برق DC به برق AC نياز به الگوي خاصي دارد، در مقايسه با کنترل دور موتور هاي معمولي بالاتر است.
*اينورترهاي جدا از شبکه (off grid inverte)
اينورتر جدا از شبکه را نمي توان به برق شبکه متصل نمود و نيازي هم براي اتصال به شبکه در اين اينورتر ها وجود ندارد. مکانيزم عملکرد اين نوع اينورتر ها به صورتي است که آن ها ولتاژ DC موجود در باتري ?? ولتي را به ولتاژ AC ??? ولتي تبديل مي نمايند و از اين طريق امکان استفاده در وسايل برقي خانگي را براي مصرف کنندگان مهيا مي سازند.
ويژگي ها و مزاياي اينورتر :
اينورتر دستگاهي است که با برنامه ريزي براي حرکت موتور، دور مناسب الکتروموتور را تامين مي کند و سرعت و گشتاور آن را کنترل مي نمايد.
از ديگر ويژگي هاي اينورتر اين است که توانايي تغيير جهت حرکت موتور را داراست. همچنين داراي ويژگي هايي همچون راه اندازي نرم الکتروموتور ، قابليت تغيير سرعت و افزايش آن ، محافظت در مقابله اضافه بار ، قابليت کنترل از راه دور ، قابليت کار در شرايط با ولتاژ متغير و …… مي باشد.
استفاده از اينورتر در صنعت مزاياي بسياري را به همراه دارد. از جمله مزاياي آن کاستن از انرژي و برق و در نتيجه کاهش هزينه ها ، امکانات نرم افزاري جهت مديريت کنترل ، کاهش استهلاک و افزايش مقاومت و طول عمر دستگاه ، حفاظت از موتور ، کاهش جريان راه اندازي موتور ، جلوگيري از افزايش دما و گرم شدن موتور و بسياري موارد ديگر مي باشد.
کاربرد اينورتر :
امروزه کاربري اينورتر دامنه ي وسيعي را فرا گرفته است و در بسياري از صنايع مورد نياز است. از استفاده در وسايلي مانند سيستم هاي گرمايش و سرمايش ، بالابر ها و آسانسورها ، کامپيوتر ، وسايل نقليه ، … گرفته تا در صنايع پيشرفته و تمامي کارخانه ها مورد استفاده قرار مي گيرد.